کتاب مازیار

کتاب مازیار – نویسنده صادق هدایت

کتاب مازیار نام نمایشنامه ایست که در 1312 خورشیدی معادل 1903 میلادی توسط صادق هدایت نوشته است و هنگام چاپ این کتاب استاد مجتبی مینوی در ابتدای کتاب با مقدمه ای جامع و کامل کتاب را مزین نموده است.
نمایشنامه مازیار پیرامون قیام مازیار بر علیه خلافت عباسی است که بر این تم به نمایشنامه در امده است.
ساختار این نمایشنامه ملی گرایی و شاعرانه و تراژیک در 3 تابلو یا پرده است.ماجرای کتاب مازیار هنگام انحطاط سپاه ایران از عربهاست که زمانش مربوط به سلطه خلفای عباسی در کشورمان میباشد.
درست در همین ایام قیام هایی بر علیه سلطه و نفوذ عربها اتفاق افتاد که یکی از اینها قیام مازیار بود.ایشان که فرزند ونداد در این داستان قصد کشتن معتصم عباسی را دارد که با کمک افشین دست به این قتل بزند.
اما شخصی به نام حسن فرزند حسین با مست نمودن ایشان از او اعتراف گرفته و اورا به زندانی در پایتخت میندازد و اما یکی از دوستان او که وی را در این شرایط می بیند تلاش در فرار دادن وی دارد اما هنگام فرار مازیار با معشوق خود روبرو شده که بخاطر آنکه بدست اعراب نیفتاد خود را مسوم کرده و در اغوش یارش جان میدهد و این سبب آن میشود که مازیار از فرارش خودداری کند .

بخش بندی نمایشنامه مازیار

کتاب مازیار شامل دو بخش است.

• بخش اول تاریخ زندگی مازیار (آخرین فرمانده مازندران که در مقابل تازیان جانانه مقاومت کرد )به قلم مجتبی مینوی که بر اساس کتابهای تاریخی معتبر نوشته شده است
• بخش دوم یک درام تاریخی در سه پرده از زندگی مازیار به قلم سحرانگیز صادق هدایت. در میان پهلوانان و فرمانروایان ایرانی این سرزمین خاندان کارن از همه بیشتر در برابر عرب مقاومت کردند.

تربیت ایرانی و دلیری طبیعی آنان به ایشان اجازه نمی داد که تسلیم مشتی مارخواران اهریمن نژاد، شوند و پس از آن هم که با اعراب رابطه پیدا کردند از آموختن زبان و عادات ایشان خودداری کردند.
اتحاد مردم این سرزمین در دفع نفوذ اعراب، از قتل عام تازیان در زمان ونداد هرمزد خوب معلوم می شود.
در دوره ای که همه ایرانیان برای چرب زبانی، زبان عربی را می آموختند ونداد هرمزد با هارون به وسیله مترجم گفتگو کرد و درشت گویی های او را با دستور حفظ ادب و پاس احترام خویش جواب داد. خلفا از شهریاران ایرانی مازندران همیشه حساب می بردند و در نامه هایی که به ایشان می نوشتند شرایط احترام را ملحوظ می داشتند.
مازیار نوه ونداد هرمزد آخرین نمونه این قهرمانان ایرانی بود. او به اقرار دوست و دشمن بزرگ ترین کسی است که به شاهی نواحی کوهستانی بحر خزر رسیده است.
در میان شاهان این ناحیه ازو مقتدرتر و باهوش تر و فعال تری به وجود نیامده است. این مرد سرشناس همین که به تخت شاهنشاهی طبرستان نشست به اطمینان موقع محکم طبرستان اکتفا نکرده بیشتر دوره شاهی خویش را به ساختن قلاع جنگی و سنگر بندی و کشیدن دیوار در برابر یأجوج و مأجوج تازی صرف کرد و پیوسته به لشکر آرایی و تجهیزات جنگی مشغول بود.
با دشمنان دستگاه خلافت مانند افشین و بابک همدست شده بود و به طور غیر مستقیم امپراتور روم شرقی را نیز با خود همراه داشت.